آیا تا به‌حال با کسی که شخصیت پارانوئید یا بدبین و شکاک دارد برخورد کرده‌اید؟ درحالت عادی ممکن است برخی افراد به دلیل تیپ شخصیتی یا تجربه‌های گذشته‌شان نسبت به دیگران بدبین‌تر باشند؛ اما وقتی این بدبینی شدید است، ممکن است فرد مبتلابه پارانوئید باشد. این اختلال یکی از انواع اختلال شخصیتی است که بیش از هرچیز با شکاکیت و سوءظن شناخته میشود. دراین مقاله قصد داریم به این مقوله بپردازیم .
اختلالات شخصیت براساس تشابه ویژگی‌ها و علائم‌شان در سه دسته‌ی کلی شکاک، مضطرب و احساساتی-تکانه‌ای قرار می‌گیرند. اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید و اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در دسته‌ی اول، یعنی دسته‌ی شخصیت شکاک قرار دارند. اختلال شخصیت پارانوئید یکی از اختلالات شخصیت نسبتاً نادر ولی بسیار حساس است. تخمین زده میشود حدود ۱ تا ۴ درصد افراد جامعه به این اختلال دچار باشند. این اختلال شخصیت با علائمی مانند بی‌اعتمادی و بدگمانی نسبت‌به دیگران شناخته میشود. یکی از مهم‌ترین شناسه‌های افراد مبتلا به شخصیت پارانوئید این است که این افراد به‌سختی مشکل خود را قبول میکنند و باور دارند که هیچ مورد غیرطبیعی دررابطه با شخصیت‌شان وجود ندارد. افراد مبتلا به این اختلال شخصیت اغلب در اعتماد کردن به دیگران و درمیان گذاشتن مسائل مختلف به مشکل برمی‌خورند. در اختلال شخصیت پارانوئید افراد انگیزه‌ی دیگران را با دید منفی می‌نگرند و همواره نسبت به دیگران و رفتارهای آنها مشکوک هستند.
علائم ظاهری افراد پارانوئید: همان‌طورکه گفتیم افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بر این باورند که رفتار و عقایدشان کاملاً طبیعی است. شکاک بودن نسبت به دیگران برای این افراد امری عادی است؛ درحالی‌که اطرافیان آنها معتقدند این بدگمانی بی‌دلیل و غیرمنطقی است.افراد مبتلا به این اختلال اغلب رفتارهای پرخاش‌گرانه دارند و یکدنده و ستیزه‌جو هستند. چنین افرادی ممکن است از طعنه و کنایه برای جواب دادن به سؤالات و نظرات دیگران استفاده کنند.
دیگر علائم اختلال شخصیت پارانوئید به این‌صورت توصیف میشوند:
• باور به اینکه دیگران در پی آسیب رساندن و ضربه زدن به آنها هستند.
• وفاداری و تعهد دیگران را زیر سؤال می‌برند.
• هنگام کار گروهی با دیگران به مشکل برمی‌خورند.
• نسبت به مورد انتقاد قرار گرفتن بسیار حساس هستند.
• به سرعت عصبانی یا پرخاش‌گر میشوند و نمی‌تواند خشم خود را کنترل کند.
• ممکن است از جامعه فاصله بگیرند و منزوی شوند.
• اهل مجادله هستند و حالت تدافعی دارند.
• نمی‌توانند درک کنند چرا رفتار آنها غیرعادی و نگران‌کننده است.
• نمی‌توانند به آرامش برسند.
• ممکن است افراد در کنار این اختلال به افسردگی یا اضطراب نیز دچار شوند.
• رفتار و افکارش عجیب و نامتعارف است.
• به همه چیز مشکوک است.
• به تمام آدمها سوءظن دارد و بدبین است و به کسی اعتماد نمی‌کند.
• مدام در این باور است، که دیگران قصد صدمه زدن به او را دارند.
• فکر می‌کند، در رفتار و گفتار دیگران نسبت به او نیت و قصد خوبی نیست و همه قصد دارند او را فریب دهند یا به اصطلاح بپیچانند.
• دریافت حس تحقیر یا تعهد از گفتار یا رفتار عادی مردم
• اگر در گذشته به او بدی شده است، به هیچ عنوان نمی‌تواند فراموش کند.کینه به دل می گیرند.
صدای سر این افراد: احساس نداشته باش چون افراد اسیب زننده هستند ، آدمها خطرناک هستند، اعتماد نکن ، انتقام بگیر ، تحقیر کن ، پرخاش کن ، حدس بزن ادمها چه نقشه ای برای تو دارند زودتر از آنها اقدام کن .
نقاط ضعف این افراد در شغل و کار: به شدت به دیگران بی اعتماد بودن باعث میشود شراکتهای سودآور شکل نگیرد.
این افراد هر انتقاد را تهدید تلقی کرده و در کار با مشکل مواجه خواهند شد.
ستیزه جویی و یکدنده بودن آنها باعث میشود ایده های دیگران را بی دلیل رد کنند.
شک و تردید روحیه و سطح انرژی این افراد را به شدت کاهش میدهد.
نمی توانند دوستان و همراهان یکدلی برای خود پیدا کنند.
بیشتر افکار آنها در یافتن نکات منفی مسائل است.
سبک رفتاری: از نظر رفتاری در برابر نفوذ بیرونی مقاوم هستند. آنها تنش مزمن دارند. زیرا به طور مداوم علیه تهدیدهایی که در اطراف خود احساس می کنند ، برانگیخته می شوند. رفتار آنان همچنین به وسیله بسته بودن ، دفاعی بودن بحث و جدلی بودن و دعوا و مرافعه جویی مشخص میشود.
سبک میان فردی: به لحاظ ارتباطات میان فردی این افراد بی اعتماد ، پنهان کار و انزوا گرا هستند آنها نسبت به انگیزه های دیگران عمیقاً مشکوک بوده همچنین ماهیتاً صمیمیت گریزند و پیشقدم شدن های دیگران برای تعامل را رد میکنند.
سبک شناختی: سبک شناختی شخصیت های پارانوئید با عدم اعتماد و پیش پنداشت ها مشخص میشود. آنها هر موقعیت را با دقت مورد نظر قرار می دهند و به جای تمرکز عینی روی داده ها ، محیط را در جستجوی "سرنخ ها " و بدنبال شواهدی برای تایید این پیش ادراک های خود هستند این رو با اینکه ادراک آنها ممکن است درست باشد ولی قضاوت آنها اغلب درست نیست. بدلیل اینکه تمام اطلاعات و داد هایی که با پیش فرض هایشان همخوانی ندارد را نادیده می گیرند. آنها داده‌های موجود را به نحوی قالب ریزی میکنند که با پیش ادراک های آنها جور و همخوان باشد. وقتی تحت فشار روانی باشد تفکر آنها می تواند رنگ توطئه آمیز و یا حتی توهمی به خود بگیرد گوش به زنگ بودن بیش از حد نیاز آنها به جستجوی شواهد برای تایید باورهایشان باعث می شود که از زندگی دیدگاهی اقتدارطلبانه و بدون اعتماد داشته باشند.
سبک عاطفی: سبک هیجانی و عاطفی شخصیت های پارانوئید به صورت سرد ، کناره گیر، بی هیجان و بدون شوخ‌طبعی مشخص میشود . به علاوه آنها فاقد حس محبت عمیق ، گرم بودن و احساساتی بودن هستند و به خاطر حساسیت بیش از حد به کم محلی ها و بی توجهی های واقعی یا خیالی ، احساس فریب و خیانت در ارتباطات باعث میشود خشمگین باشند. آنها یا دوستان بسیار معدودی یا اصلا دوستی ندارند.
دو هیجانی که آنها با عمقی نسبی تجربه و ابراز میکنند خشم و حسادت شدید است.
سبک دلبستگی: افراد دارای سبک هراسان احساسی از بی ارزشی شخصی همراه با این انتظار که افراد دیگر طرد کننده و غیرقابل اعتماد اند به نمایش میگذارند . آنها به شناخت ها یا احساسات درونی خود اعتماد دارند نه به قصد ها و نیت های دیگران . در حالیکه باور دارند که خاص هستند و با دیگران تفاوت دارند علیه تهدیدها و اوضاع و احوال غیرمنتظره حالت دفاعی می گیرند چون نمی توانند اعتماد کنند که دیگران از آنها حمایت خواهند کرد. این سبک دلبستگی هراسان در افراد دارای شخصیت پارانوئید مشترک و رایج است . اما به اعتقاد صاحب نظران معیار مصوب برای شناختن اختلالات شخصیت پارانوئید این است «مظنون بودن» بدون مبنای کافی به اینکه دیگران در حال بهره برداری ، آزار دادن یا فریب دادن او هستند.
علت بروز اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟ اختلال شخصیت پارانوئید دلیل قطعی و مشخصی ندارد؛ ولی محققان براین باورند که ترکیب ژنتیک افراد و عوامل محیطی می‌تواند منجر به بروز این اختلال شود؛ احتمالا این بیماری ترکیبی از عوامل بیولوژیکی و روانشناختی است. اما نقش ژنتیک احتمالاً پررنگ‌تر است. احتمال بروز اختلال شخصیت پارانوئید در افرادی که سابقه‌ی خانوادگی اسکیزوفرنی یا اختلال هذیان دارند بیشتر است. بعضی از تجربیات آسیب‌زننده‌ی دوران کودکی نیز می‌توانند در بروز این اختلال شخصیت مؤثر باشند. فرد مبتلا، ممکن است، در دوران کودکی خود دردهای شدید جسمانی یا عاطفی را تجربه کرده باشد. مثلا والدین کودک یا بیش از حد به او توجه و از او حمایت می‌کردند، یا خشم بی‌اندازه‌ای نسبت به او داشتند که به واسطه آن، کودک احساس ناامنی شدیدی می‌کند، و این مسئله در سنین بالاتر، به بیماری پارانوئید تبدیل میشود.
مطالب مهم درباره افرادپارانوئید که شما باید بدانید:
مهم ترین ویژگی های افراد شکاک و پارانوئید کدام است ؟
چه تفاوتی بین تیپ شخصیتی شکاک و پارانوئید و اختلال آن وجود دارد؟
پیامد ها و اثرات اختلال شخصیت شکاک و پارانوئید کدام است ؟
توصیه های فردی به افراد شخصیت شکاک و پارانوئید چیست؟
چه چیز باعث ابتلا به اختلال شخصیت شکاک و پارانوئید میشود؟
چطور می‌توان اختلال شخصیت شکاک و پارانوئید را تشخیص داد؟
ترس های اصلی اختلال شخصیت شکاک و پارانوئید چیست؟
مشکلات افراد ضد اجتماعی در شغل و حرفه کدام است ؟
چگونه این افراد می توانند در شغل و حرفه موفق شوند ؟
راهکارهای درمان تیپ شخصیت شکاک و پارانوئید چیست؟
نحوه تعامل با افراد دارای اختلال شخصیت شکاک و پارانوئید کدام است؟
کاربران گرامی برای آموزش کامل و جامع شناخت ده نوع تیپ واختلال شخصیتی براساس مدل DSM-5 و کاربرد آن در زندگی و شغل و حرفه تان شما می توانید از پکیج جامع "شکوفایی روان" بهره ببرید، این پکیج شامل 12 ساعت آموزش با کیفیت و اصولی به همراه پی دی اف و پاور پوینت های بسیار کامل و به زبان ساده و قابل درک میباشد. پکیج آموزشی "شکوفایی روان" حلاصه ده ها کتاب تیپ شناسی براساس مدل DSM-5 و تدریس استاد مهناز خلیلی با بیش از ۳۰ سال سابقه حرفه ای است که آماده بهره برداری شما عزیزان قرار گرفته است .
شما در این دوره آفلاین با موارد ذیل آشنا میشوید.
چگونه تیپ های شخصیتی خود را براساس مدل DSM-5 تشخیص دهید؟
چه تفاوتی بین تیپ های شخصیتی ده گانه و اختلالات افراد وجود دارد؟
ویژگی های مهم هرنوع تیپ شخصیتی کدام است؟
نیازهای واقعی و اساسی هر نوع تیپ شخصیتی کدام است؟
ترس های اصلی و هیجانات منفی تیپ های شخصیتی کدام است؟
چگونه یک فرد از طیف تیپ شخصیتی وارد طیف اختلال شخصیتی می شود؟
پیامد ها و اثرات اختلالات شخصیت کدام است ؟
توصیه های فردی به افراد دارای اختلالات شخصیت چیست؟
مقالات روانشناسی
